300 m dalej skręcimy w via S. Maria do kościoła S. Nicola wzniesionego przez margrabiego Ugo ok. 1000 r. dla zakonu benedyktynów. W pochyłej nieco kampanili zobaczymy świetnie rozwiązanie schodów proj. Nicola Pisano (?). Za kościołem w prawo, na piazza Dante, świątynia S. Frediano z XII w., o typowo pizańskiej architekturze i surowym wnętrzu sklepionym

Coloma Julia Pisana i port z czasów Augusta, była w epoce Imperium miastem dość bogatym. W okresie upadku Cesarstwa chroniło się w Pizie wiele rodzin rzymskich przed najazdami barbarzyńców. Zacięte walki grecko-bizantyjskiej oszczędziły położone na uboczu szlaków wojennych miasto, w którym kultura rzymska utrzymała się przez czas dłuższy. W XI w. nadmorskie miasta przekształciły się

Po raz pierwszy w romańskim budownictwie, stosującym dotąd płaskie rozwiązania fasad z geometrycznym podziałem, pojawiły się tu rzędy antycznych kolumn stwarzające ostre kontrasty światłocienia. Po raz pierwszy w średniowieczu nad świątynią na planie krzyża wzniesiono kopułę, zaś jako motyw dekoracyjny zastosowano pod arkadami fasady rzymski kaseton. Pizańska architektura (bo można tu mówić o wykształconym w

Uliczką obok kościoła S. Matteo wyjdziemy na piazza Ferrari, kierując się na pn. do piazza Fontane Marose. Palazzo Spinola po prawej stronie pochodzi z XV w. Od piazza Fontane rozpoczyna się via Garibaldi z szeregiem dziesięciu pałaców patrycjatu, wzniesionych w k. XVII w. Pod nr. 18 Palazzo Rosso zbud. w k. XVII w., pod nr.

Miasto Ligurów stało się w III w. p.n.e. kolonią rzymską, co daje się odczytać z regularnego planu d. forum, biegnących pod kątem prostym ulic oraz z elipsy teatru (dziś zabud. domami), który z reguły znajdował się poza murami. Trzy pasma murów (jak we Florencji) okalały miasto. Najstarsze (rzymskie) na planie kwadratu obejmowały dzisiejsze centrum. Drugie,